Pansé
Viola calcarata
Violaceae
Àutri noum : Pensèio, Pensado, Flour-de-la-ternita.
Nom en français : Pensée des Alpes.
Descripcioun :Aquesto poulido pansé (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ) trachis en coulounìo dins li pelouso e bos de mountagno. Fai de flour de mant'uno coulour, en mescladisso, blanco, vióuleto o pourpro. I'a toujour de jauno à la gorjo de la petalo d'en bas emé de rais vióulet. L'esperoun fai souvènt mai d'un cm.
Usanço :La pansé se culis "dins lou germas", Ibid. à la primo. Emé li flour se fai de tisano contro lou cop de fre.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 800 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Bos clar
- Champino
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Viola calcarata L., 1753
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )